เทคโนโลยีอุตสาหกรรม - ปัจจุบันปัญหาเรื่องสิ่งแวดล้อมในภาคอุตสาหกรรมกำลังได้รับความสนใจอย่างกว้างขวาง เพราะเป็นปัญหาที่ส่งผลกระทบโดยตรงต่อประชาชน โดยเฉพาะผู้ที่อาศัยอยู่บริเวณรอบๆ โรงงาน ซึ่งหนึ่งในปัญหาที่พบคือฝุ่นละอองที่เกิดขึ้นตลอดเวลาจากกระบวนการผลิตในอุตสาหกรรมอย่างอุตสาหกรรมหล่อโลหะ เป็นต้น นั่นจึงเป็นที่มาของโครงการวิจัยและพัฒนาระบบกรองอากาศในอุตสาหกรรมหล่อโลหะแบบฝุ่นไม่ย้อนกลับ (Reverse Air) สำหรับนำไปใช้ในสายการผลิตในราคาคนไทย แต่คุณภาพเทียบเท่าระดับสากล

ผศ.นิธิ บุรณจันทร์ ผู้อำนวยการสำนักวิจัยและบริการวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี (สวท.) มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระจอมเกล้าธนบุรี (มจธ.) กล่าวว่า ฝุ่นละอองที่เกิดจากกระบวนการผลิตในอุตสาหกรรมหล่อโลหะส่วนใหญ่เป็นโลหะหนักที่ส่งผลกระทบต่อมนุษย์และสิ่งแวดล้อม โรงงานส่วนใหญ่จึงต้องติดตั้งเครื่องกรองอากาศเพื่อดักจับฝุ่นละอองที่ฟุ้งกระจายอยู่ในสายการผลิตเข้าไปกักเก็บไว้ในเครื่องก่อนนำไปกำจัดต่อไป แต่เนื่องจากขนาดของฝุ่นมีความแตกต่างกันไปตามแต่ละอุตสาหกรรม ขนาดและความถี่ของถุงกรองอากาศ และระบบการทำงานของเครื่อง จึงต้องมี Know How ที่แตกต่างกัน

“โครงการเครื่องกรองอากาศในระบบอุตสาหกรรมหล่อโลหะแบบฝุ่นไม่ย้อนกลับ” นี้ ถือเป็นโครงการความร่วมมือกันในการดำเนินการวิจัยและพัฒนาขึ้นระหว่างมหาวิทยาลัยโดย สวท. และ บริษัท ดี เอส ที แอล จำกัด (DSTL) โดยได้รับการสนับสนุนงบประมาณในการทำวิจัยจากสำนักส่งเสริมและถ่ายทอดเทคโนโลยี กระทรวงวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ร้อยละ 50 ของงบประมาณโครงการทั้งหมด

ด้วยเล็งเห็นข้อบกพร่องที่เกิดขึ้นจากเทคโนโลยีที่ใช้กันอยู่ยังขาดประสิทธิภาพในการดักจับฝุ่นละอองขนาดเล็กที่เป็นโลหะหนักในอุตสาหกรรมหล่อโลหะและปัญหาการถอดทำความสะอาดของระบบกรองอากาศที่ยุ่งยาก ทาง DSTL จึงให้ความสนใจและต้องการพัฒนาเครื่องกรองอากาศในระบบอุตสาหกรรมหล่อโลหะแบบฝุ่นไม่ย้อนกลับขึ้นใหม่ ให้มีคุณภาพเทียบเท่ากับระบบกรองอากาศของต่างประเทศ โดยใช้วัสดุที่ผลิตได้ในประเทศเองทั้งหมด

อีกทั้งยังพัฒนาระบบ Cleaning System ทำหน้าที่ในการทำความสะอาดถุงกรอง เพราะบางครั้งเมื่อมีการใช้งานไปนานๆ ระบบจะมีความผิดพลาดเกิดขึ้น รวมไปถึงการพัฒนาระบบเช็คถุงกรองตัน ซึ่งทำหน้าที่ในการวัดค่าปริมาณฝุ่นที่ทางออกของระบบ ถ้ามีปริมาณเกินกว่าที่กำหนด จะช่วยให้รู้ได้ว่าระบบกรองอาจมีถุงกรองตัน และยังสามารถตรวจเช็คได้อีกว่าระบบ Cleaning system ทำงานได้อย่างมีประสิทธิภาพหรือไม่อีกด้วย

สำหรับการวิจัยและพัฒนาในโครงการฯนี้มุ่งเน้นที่จะสร้างเครื่องกรองอากาศระบบ Reverse Air ขึ้นใช้เองภายในประเทศ เพื่อแก้ปัญหาที่กล่าวมาข้างต้น อีกทั้งมีราคาถูกกว่าเครื่องฯนำเข้า และในอนาคตยังสามารถผลิตเพื่อส่งออกแข่งขันกับต่างประเทศได้ด้วย

ผศ.นิธิ บุรณจันทร์ ผู้อำนวยการสำนักวิจัยและบริการวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี (สวท.) มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระจอมเกล้าธนบุรี (มจธ.)