ข่าวอุตสาหกรรม - นายสมชาย หาญหิรัญ รองปลัดกระทรวงอุตสาหกรรม กล่าวว่า กระทรวงอุตสาหกรรมอยู่ระหว่างการหารือกับกรมโยธาธิการและผังเมือง และสภาอุตสาหกรรมแห่งประเทศไทย (ส.อ.ท.) ในการปรับปรุงผังเมืองรวมบริเวณอุตสาหกรรมหลักและชุมชนมาบตาพุด จ.ระยอง ที่ขณะนี้อยู่ในขั้นตอนที่ 4 ประชุมคณะกรรมการผังเมืองพิจารณาร่างผังเมืองรวม เนื่องจากเป็นพื้นที่อุตสาหกรรมที่สำคัญของประเทศไทย และหากมีการจัดการที่ไม่เหมาะสม กำหนดพื้นที่ของภาคอุตสาหกรรม ที่พักอาศัย เขตพาณิชยกรรม และพื้นที่เกษตรกรรมไม่สมดุล ก็จะกระทบต่อความมั่นคงทางเศรษฐกิจได้

ที่ผ่านมา มีผังเมืองชุมชนในหลายจังหวัดได้มีการปรับปรุงอย่างไม่เหมาะสม พื้นที่เพื่อการอุตสาหกรรมถูกลดลงมาก ส่งผลกระทบต่อผู้ประกอบการเดิมที่เข้าไปตั้งโรงงานตั้งแต่ก่อนออกประกาศผังเมือง ทำให้ไม่สามารถตั้งหรือขยายโรงงานได้ และส่งผลให้ภาคอุตสาหกรรมขยายตัวได้ยาก และกระทบต่อการแปรรูปสินค้าเกษตรในพื้นที่รวมทั้งในบางพื้นที่กว่าจะออกผังเมืองมาได้ก็ใช้เวลา 5-6 ปี ทำให้การใช้ประโยชน์ในพื้นที่เปลี่ยนไป ไม่สะท้อนกับความเป็นจริง

ทั้งนี้ ที่ผ่านมาหลายพื้นที่ได้มีการเพิ่มพื้นที่สีเขียวเพื่อการเกษตรกรรมมากขึ้น ได้ส่งผลกระทบต่อโรงงานอุตสาหกรรมทั้ง 64 ประเภท จำนวนหลายพันโรงงานที่ไม่สามารถตั้งหรือขยายโรงงานได้ ซึ่งรวมไปถึงโรงงานแปรรูปสินค้าเกษตร อาหารแปรรูปยาง และโรงงานอื่นๆ อีกมากที่จำเป็นต้องใช้วัตถุดิบในพื้นที่ ทำให้ไม่สามารถตั้งหรือขยายโรงงานได้ ส่งผลให้เกษตรกรและผู้ประกอบการโรงงานได้รับความเดือดร้อน สูญเสียโอกาสทางเศรษฐกิจ และมีต้นทุนการขนส่งเพิ่มขึ้น รวมไปถึงอุตสาหกรรม บริการโลจิสติกส์ เช่น คลังสินค้าและศูนย์กระจายสินค้าต่างๆ ก็ไม่สามารถตั้งได้ ซึ่งธุรกิจเหล่านี้จำเป็นต้องอยู่ตามแนวถนน หรือทางรถไฟ ดังนั้น จึงควรแก้ไขผังเมืองให้สอดรับต่อศักยภาพของพื้นที่ เศรษฐกิจ และสิ่งแวดล้อมให้มีความสมดุล

นายสมชาย กล่าวว่า "กระทรวงอุตสาหกรรมและภาคเอกชนได้ร่วมมือกันแก้ไขปัญหานี้มาโดยตลอด แต่ก็ไม่สามารถช่วยอะไรได้มากนัก เพราะในขั้นตอนการทำผังเมืองมีทั้งหมด 18 ขั้นตอน แต่ขั้นตอนที่สามารถแก้ไขในรายละเอียดผังเมืองได้จะอยู่ในขั้นตอนที่ 4-5 ซึ่งเป็นการพิจารณาในระดับชุมชน ที่ภาคประชาชนส่วนใหญ่มองอุตสาหกรรมในด้านลบ ทำให้กระทรวงอุตสาหกรรมและเอกชนก็คัดค้านได้ยาก ดังนั้น เทศบาล รวมไปถึงหน่วยงานระดับจังหวัดที่เป็นคณะกรรมการผังเมืองก็มักจะจัดทำผังเมืองให้สอดคล้องไปตามความต้องการของชุมชน"

ทั้งนี้ ยอมรับว่า ที่ผ่านมาหน่วยงานราชการที่เกี่ยวข้องกับสิ่งแวดล้อมบางแห่งยังทำงานไม่เต็มที่ ปล่อยปละละเลยจนส่งผลกระทบต่อชุมชน จึงทำให้ชาวบ้านไม่ไว้ใจโรงงาน แต่โรงงานในปัจจุบันก็มีเทคโนโลยีสิ่งแวดล้อมที่ดีขึ้นเรื่อยๆ รวมทั้งส่วนราชการที่ควบคุมกำกับดูแลได้มีการปรับปรุงการทำงานให้มีประสิทธิภาพมากขึ้น ดังนั้น จึงอยากให้ทุกฝ่ายปรับมุมมอง และเปิดโอกาสให้กับภาคอุตสาหกรรมเพิ่มขึ้น และมาร่วมวางแนวทางกำกับดูแล เพื่อให้โรงงานสามารถอยู่ร่วมกันกับชุมชนได้ และขจัดโรงงานที่ไม่รับผิดชอบออกไป ซึ่งเป็นไปในทิศทางเดียวกับประเทศอุตสาหกรรมชั้นนำที่โรงงานสามารถอยู่ร่วมกับชุมชนได้อย่างยั่งยืน

"ในขณะนี้กรมโยธาธิการและผังเมืองอยู่ระหว่างการจัดทำผังเมืองรวมจังหวัดในรูปแบบใหม่ ซึ่งจะเป็นตัวกำหนดกรอบทิศทางการใช้ประโยชน์ในพื้นที่ต่างๆ เพื่อนำไปประกอบการจัดทำผังเมืองชุมชนกำหนดรายละเอียดการใช้พื้นที่อย่างชัดเจน โดยกระทรวงอุตสาหกรรมจะคำนึงถึงความเหมาะสมในการใช้พื้นที่ สอดคล้องกับยุทธศาสตร์การพัฒนาจังหวัด เหมาะสมกับโครงสร้างพื้นฐาน และผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อม ซึ่งหากมีความร่วมมือกันตั้งแต่เริ่มต้น ก็คาดว่าในการจัดทำผังเมืองรวมชุมชนในครั้งต่อไป จะเกิดความสมดุล และใช้ประโยชน์จากศักยภาพของพื้นที่ได้มากที่สุด" นายสมชาย กล่าว